Wyobraź sobie, że zamiast wertować podręczniki, wchodzisz do wirtualnego laboratorium, gdzie możesz przeprowadzić reakcję chemiczną, nie ryzykując wybuchu. Albo zamiast słuchać wykładu o sercu, „spacerujesz” po jego komorach, obserwując, jak krew przepływa w czasie rzeczywistym. Brzmi jak science fiction? W czerwcu uczestnicy warsztatów organizowanych w Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego przekonali się na własne „gogle”, że technologie immersyjne, takie jak rzeczywistość wirtualna (VR), rewolucjonizują edukację, łącząc teorię z praktyką w sposób, który jeszcze dekadę temu wydawał się niemożliwy. Uczestnicy warsztatów przekonali się, że nowoczesne technologie to świetny sposób na wykorzystanie immersji w szeroko rozumianej edukacji. Do podsumowania naszego szkolenia doskonale pasuje cyctat Benjamina Franklina: „Powiedz mi, to zapomnę. Naucz mnie, to może zapamiętam. Zaangażuj mnie, to się nauczę.” Te ponadczasowe słowa zyskują dziś nowe znaczenie dzięki nowemu pojęciu jakim jest IMMERSJA. W odróżnieniu od biernego przyswajania informacji, środowiska immersyjne takie jak wirtualna rzeczywistość umożliwiają realne działanie, eksperymentowanie i doświadczanie skutków własnych decyzji, co znacząco zwiększa efektywność nauki. Dzięki temu edukacja przestaje być oderwana od rzeczywistości, a staje się dynamicznym procesem zdobywania kompetencji w bezpiecznym, interaktywnym świecie. IMERSJA TO NIE PRZYSZŁOŚĆ EDUKACJI – TO JEJ TERAŹNIEJSZOŚĆ, KTÓRA ODPOWIADA NA POTRZEBY UCZNIÓW ŻYJĄCYCH W CYFROWEJ RZECZYWISTOŚCI.

Czym jest immersja i dlaczego zmienia edukację?

Immersja to coś więcej niż tylko nowe technologie – to „zanurzenie” w to co robimy, które angażuje wszystkie zmysły, emocje i intelekt. Dzięki technologiom immersyjnym takim jak wirtualna rzeczywistość (VR) możemy nie tylko przyswajać wiedzę, ale przeżywać ją w praktyce. To jak różnica między czytaniem o jeździe na rowerze a faktycznym pedałowaniem. Obecnie VR pozwala na symulacje, współpracę w czasie rzeczywistym i natychmiastową informację zwrotną, co sprawia, że nauka staje się bardziej efektywna i – co równie ważne – angażująca. To, co potrafisz zrobić, jest ważniejsze niż sama wiedza! Immersja, czyli nauka przez praktyczne działanie, pomaga ludziom szybciej i skuteczniej zdobywać umiejętności. Dzięki niej uczą się nie tylko teorii, ale przede wszystkim jak ją wykorzystać w realnym życiu.

Świat się zmienia w zawrotnym tempie. Według raportu Światowego Forum Ekonomicznego (WEF) z 2023 roku, aż 85% zawodów, które będą istniały w 2030 roku, jeszcze nie istnieje. To oznacza, że młodzi ludzie muszą być gotowi na ciągłe uczenie się i adaptację. Tradycyjne metody edukacji – wykłady, podręczniki, testy – często nie nadążają za tymi wymaganiami. Wiedza zdobyta w szkolnej ławce może stać się nieaktualna, zanim uczeń wejdzie na rynek pracy. Tu z pomocą przychodzi wirtualna rzeczywistość, która nie tylko uczy, ale też rozwija kluczowe kompetencje: krytyczne myślenie, współpracę, kreatywność i umiejętności cyfrowe.

VR to nie tylko gry – to potężne narzędzie edukacyjne

Choć VR kojarzy się głównie z gamingiem, jego potencjał w edukacji jest ogromny. Badania opublikowane w „Computers & Education” (2021) pokazują, że nauka z wykorzystaniem VR zwiększa zaangażowanie uczniów o 30% i poprawia zapamiętywanie materiału nawet o 70%. Dlaczego? Bo VR pozwala „dotknąć” wiedzy. Zamiast czytać o wulkanach, możesz stanąć na krawędzi krateru. Zamiast uczyć się anatomii z książek, możesz eksplorować ludzkie ciało w 3D.

Co więcej, VR nie wymaga ogromnych nakładów finansowych, jak mogłoby się wydawać. Choć profesjonalne zestawy VR, jak Oculus Quest czy HTC Vive, kosztują od 1500 do 4000 zł, coraz więcej szkół korzysta z tańszych alternatyw, takich jak Google Cardboard (koszt ok. 15 zł) czy różnorodnych platform VR. To sprawia, że technologia staje się coraz bardziej dostępna, także w Polsce.

Przykłady, które inspirują

VR znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach edukacji na całym świecie. Oto kilka przykładów, które pokazują, jak technologia ta zmienia sposób, w jaki się uczymy:

1. Wypróbuj naszą aplikację! (Polska)

Podczas organizowanych przez nas warsztatów korzystaliśmy z autorskiej, innowacyjnej aplikacji, którą z pełnym przekonaniem rekomendujemy. To nowoczesne, intuicyjne narzędzie, które przenosi użytkowników do wirtualnego świata, otwierając przed nimi możliwość rozwiązywania różnorodnych wyzwań i problemów w bezpiecznym, cyfrowym środowisku. Największą wartością aplikacji jest fakt, że nie tylko angażuje uczestników poprzez interaktywne zadania, ale przede wszystkim uczy ich współpracy, komunikacji oraz efektywnego działania w zespole – umiejętności niezwykle cennych zarówno w świecie zawodowym, jak i prywatnym. Dzięki swojej przystępnej formie aplikacja sprawdza się zarówno podczas warsztatów edukacyjnych, jak i w kontekście rozwoju kompetencji miękkich. To praktyczne narzędzie, które łączy naukę, zabawę i nowoczesne technologie, a dodatkowo wspiera proces budowania więzi i zrozumienia w grupie.

Aplikację można bezpłatnie pobrać pod tym linkiem: https://mbssapp.vccsystem.eu/pl/vr-instructions

Aby móc korzystać z aplikacji, musisz posiadać zarejestrowany profil użytkownika na stronie internetowej. Po zalogowaniu się na nowo utworzone konto przejdź do zakładki „VR” – dostępnej w stopce strony lub w profilu użytkownika.

2.  Anatomia w 3D – Stanford Virtual Heart (USA)

Na Uniwersytecie Stanforda studenci medycyny korzystają z aplikacji „Stanford Virtual Heart”, która pozwala „wejść” do wnętrza ludzkiego serca i obserwować jego pracę w czasie rzeczywistym. To nie tylko ułatwia zrozumienie fizjologii, ale też rozwija intuicję kliniczną. Badania wykazały, że studenci korzystający z VR osiągali o 23% lepsze wyniki w testach praktycznych niż grupa kontrolna (Stanford Medicine, 2020).

3. Nauka zawodu bez ryzyka (Polska)

W Gdańsku stworzono jeden z najbardziej nowoczesnych na świecie symulatorów spawania, wykorzystujący technologię wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości. Urządzenie znajduje się na wyposażeniu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i jest wykorzystywane do kształcenia zawodowego młodych ludzi. Nowe rozwiązanie powala uczniom ćwiczyć spawanie m.in. pod wodą, obróbkę metali czy pracę w przemyśle energetycznym w wirtualnym środowisku. Bez ryzyka wypadków i bez kosztów zużycia materiałów (Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna).

4. Szkolenie ratowników – Uniwersytet Jagielloński (Polska)

W Polsce Uniwersytet Jagielloński wykorzystuje VR do szkolenia ratowników medycznych. Studenci trenują w symulacjach wypadków masowych, ucząc się podejmowania decyzji pod presją i współpracy z innymi służbami. Program zyskał uznanie zarówno wśród studentów, jak i wykładowców jako skuteczne uzupełnienie tradycyjnych metod nauczania (UJ Collegium Medicum, 2022).

5. Wirtualne muzea – Google Arts & Culture (globalnie)

Platforma Google Arts & Culture oferuje wirtualne wycieczki po muzeach, takich jak Luwr czy Metropolitan Museum of Art. Uczniowie mogą eksplorować dzieła sztuki w 3D, poznawać ich kontekst historyczny i kulturalny, a nawet „dotykać” eksponatów. To idealne rozwiązanie dla szkół, które nie mogą pozwolić sobie na fizyczne wycieczki.

6. Mów jak mistrz – w VR! (globalnie)

Masz tremę przed wystąpieniami, spotkaniami, dyskusjami? A co, gdybyś mógł ćwiczyć je w wirtualnej rzeczywistości – bez stresu, bez oceniania, za to z pełnym wsparciem technologii? Virtual Reality Public Speaking Platform to webowe narzędzie VR, które pomaga oswoić strach przed publicznością dzięki metodzie „overexposure therapy”. Wirtualna sala, realistyczne zakłócenia ze strony widowni, ćwiczenia oddechowe – wszystko po to, by nabrać pewności siebie. Bonus? Możesz też ćwiczyć języki obce, prowadząc prezentacje czy rozmowy z cyfrową publicznością. To świetny przykład tego, jak wirtualna technologia, sztuczna inteligencja i edukacja łączą siły, by dać nam nowe możliwości rozwoju – wygodnie, skutecznie i nowocześnie.

Kompetencje przyszłości w bezpiecznym środowisku

VR to nie tylko efektowne wizualizacje – to sposób na rozwijanie umiejętności młodych ludzi, które będą dla nich kluczowe na rynku pracy. W wirtualnych środowiskach uczniowie uczą się współpracy, zarządzania projektami, podejmowania decyzji w stresujących sytuacjach czy analizy danych. Co ważne, robią to w bezpiecznym środowisku, gdzie błędy są częścią nauki, a nie porażką.

Według raportu Komisji Europejskiej „Digital Skills for Today and Tomorrow” (2022), 42% obywateli UE nadal nie posiada podstawowych umiejętności cyfrowych. Tymczasem kompetencje te są wymagane w niemal każdej branży – od medycyny, przez logistykę, po sektor kreatywny. VR pomaga wypełnić tę lukę, ucząc nie tylko obsługi technologii, ale też adaptacji do zmieniających się warunków.

VR buduje relacje i empatię

Wbrew stereotypom, VR nie izoluje – wręcz przeciwnie, może budować więzi. Platforma edukacyjna VR, Engage, umożliwia dostęp do wielu aplikacji pozwalających młodym ludziom na współpracę w zespołach, rozwiązywanie problemów i naukę komunikacji. Immersyjne doświadczenia zwiększają empatię – potwierdzają to liczby. Badania Stanford Virtual Human Interaction Lab (2020) pokazują, że użytkownicy VR, którzy „wchodzą w buty” innych – np. osoby niewidomej czy uchodźcy – lepiej rozumieją ich perspektywę.

Immersja daje nowe możliwości. Uczeń przestaje być biernym słuchaczem – staje się aktywnym uczestnikiem, który eksperymentuje, współpracuje i uczy się na własnych błędach. A wszystko to w środowisku, które motywuje i daje natychmiastową informację zwrotną.

Ciągła nauka – nowa rzeczywistość

W świecie, w którym technologia zmienia się szybciej, niż zdążymy się jej nauczyć, edukacja przez całe życie staje się koniecznością. W Polsce, niektórzy uczniowie szkół technicznych uczą się zawodu w wirtualnych warsztatach, ćwicząc m.in. spawanie czy obsługę maszyn bez ryzyka i kosztów. Takie rozwiązania są dostępne w dowolnym miejscu i czasie, co sprawia, że nauka staje się bardziej elastyczna i dostępna.

Przyszłość jest teraz

Na zakończenie mojego artykułu pragnę serdecznie zachęcić do odwiedzenia opracowanego przez nas Rejestru szkoleń dla sektora nowoczesnych usług biznesowych (Modern Business Services – MBS). Jest to internetowa baza ofert edukacyjnych z Polski, Cypru i Włoch, obejmująca zarówno formy stacjonarne, jak i zdalne. Rejestr umożliwia zdobywanie kompetencji i kwalifikacji uznawanych w całej Unii Europejskiej, w oparciu o Europejską Ramę Kwalifikacji. Rejestr został stworzony i sfinansowany w ramach międzynarodowego projektu „Training Registry of the Modern Business Services sector”, współfinansowanego przez Unię Europejską w programie Erasmus+ na podstawie umowy z Europejską Agencją Wykonawczą ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Link do rejestru: https://mbssapp.vccsystem.eu/pl

Edukacja przyszłości nie jest odległą wizją – dzieje się tu i teraz. VR to most między teorią a praktyką, między szkolną ławką a realnym światem. Pomaga rozwijać nie tylko umiejętności cyfrowe, ale też społeczne, emocjonalne i kreatywne. Pytanie brzmi jak możemy wykorzystać technologie wirtualną, by edukacja nadążała za światem cyfrowym? Imersja to nie chwilowy trend – to podejście do edukacji, które zmienia sposób, w jaki uczymy się i uczymy innych. CZAS WSKOCZYĆ DO WIRTUALNEGO ŚWIATA I ODKRYĆ, JAK WIELE MOŻEMY W NIM ZYSKAĆ.

---

Żródła:

1. World Economic Forum (2023). Future of Jobs Report. https://www.weforum.org/publications/the-future-of-jobs-report-2023
2. European Commission (2022). Digital Skills for Today and Tomorrow. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/digital-skills
3. Computers & Education Journal (2021). The effects of virtual reality on learning motivation and performance. https://www.sciencedirect.com/journal/computers-and-education
4. Stanford University Virtual Human Interaction Lab (2020). Empathy and VR: A review of experimental findings. https://vhil.stanford.edu
5. Avantis Education (2021). ClassVR: Case Studies. https://www.classvr.com/case-studies/
6. Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum (2022). Symulacje VR w edukacji ratowników. https://cm-uj.krakow.pl
7. Google Arts & Culture (2023). Virtual Museum Tours. https://artsandculture.google.com